Voor veel mensen is de zomervakantie een periode om naar uit te kijken. Heerlijk relaxen, lekker eten, cultureel bezig zijn, zwemmen en andere landen bezoeken. Ook voor kinderen is vakantie meestal een geweldige periode. Het weer is goed en er is voldoende tijd om lekker uit te slapen, met vriendjes af te spreken, te zwemmen en lekker lang op te blijven. Dit blog gaat over autisme en zomervakantie. Ook voor sommige gezinnen waar autisme een rol speelt is de vakantie een fijne periode waarin iedereen kan bijkomen van een lang jaar hard werken. Toch is het voor de meeste van deze gezinnen ook een zware periode waarin stress, overprikkeling en vermoeidheid een grote rol spelen.
Autisme en zomervakantie
Aan het begin van de zomervakantie van 2019 heb ik via Facebook gevraagd hoe jullie autisme en zomervakantie ervaren. Daar kwamen veel verschillende antwoorden op. Dat is ook logisch, want autisme uit zich bij IEDEREEN op een andere manier en het ene kind kan genieten van de lange dagen rust terwijl een ander kind zich daar juist heel vervelend door gaat voelen.
Zomervakantie is voor mij heel leuk maar ook lastig. Ik vind het leuk dat je kan doen wat je zelf wilt doen. Maar als je op vakantie gaat is dat toch wel spannend voor mij omdat ik altijd bang ben dat ik iets vergeet. Dat komt doordat ik een keer toen ik weg ging van de camping mijn knuffel ben vergeten en dat was de knuffel waar ik elke avond mee sliep.
In de zomervakantie heb je natuurlijk 6 vrije weken en dat is best wel lang voor mij. Omdat ik de weken dat ik niks te doen heb en niks weet om te doen en dat haat ik. Dus vraag ik heel de dag wat ik kan doen. Ik ben ook drie weken naar Frankrijk geweest en dat was best leuk maar ook spannend. Je gaat naar een ander land, je slaapt in een ander bed, en je kent niemand dus je moet nieuwe vrienden maken en dat is soms best lastig.
TIP VOOR OP VAKANTIE: Het is fijn om als kind je eigen extra tasje in te pakken met de spullen die jij fijn vindt om mee te nemen.
Vul aan! Heb jij in je omgeving te maken met autisme? Dan is de vakantie voor jou heel anders dan voor de meeste mensen. Omschrijf in een paar woorden hoe jouw vakantie eruit ziet!
- Ontprikkeling
- Geen schoolstress
- Chillen
- Genieten van kleine momentjes
- Routine
- Spanning
- Onzekerheid
- Aftellen tot school weer begint
- Organisatie
- Afwisseling
- Frustratie
- Klok kijken
- Niet op vakantie
Waarom kan autisme en zomervakantie een lastige combinatie zijn?
In de vakantie mist de ‘veilige’ structuur van school en de routine van de week. Uiteraard doen ouders hun best om de vrije weken zo voorspelbaar en gestructureerd mogelijk te laten zijn voor het kind. Toch loopt zo’n vakantie altijd anders, er wordt langer uitgeslapen, langer in de pyjama rondgelopen, later gegeten, meer ondernomen op een dag. Als we even teruggaan naar de uitleg over wat er in de hersenen van een kind met autisme gebeurt, zul je beter begrijpen waarom een kind met autisme vaak moeite heeft met een lange periode waarin terugkerende structuur mist.
In het geheugen van mensen liggen eigenlijk de complete cirkeltjes die al eens gemaakt zijn in de hersenen opgeslagen. Wanneer er bepaalde informatie binnenkomt, kan met behulp van het geheugen een juiste interpretatie worden gegeven aan een situatie. Deze cirkeltjes zijn al eens eerder gemaakt en worden als ‘kennis’ opgeslagen. Kennis is fijn, het geeft een gevoel van veiligheid, want met behulp van deze kennis is de wereld voorspelbaar en zijn situaties te verklaren. Ik denk dat iedereen dat met mij eens is! Kinderen met autisme hebben vaak een warboel in hun hoofd door alle nieuwe prikkels (lijntjes). Je kunt je voorstellen dat het fijn is voor deze kids om een rond cirkeltje uit het geheugen te halen, in plaats van lijntjes uit de klit halen. Het cirkeltje dat al rond is veilig en geeft rust. Hier komen de ritmes en gewoontes vandaan, waar kinderen met autisme vaak van houden. Ze hoeven dan even niet allerlei lijntjes uit de knoop te halen en kunnen zich ontspannen.
Tijdens de zomervakantie willen deze kids het liefste de bekende ‘cirkeltjes’ terughalen en inzetten, maar doordat in de zomervakantie alles anders gaat, kan dat niet of wordt dat niet geaccepteerd door de omgeving. Daardoor zijn ze constant bezig met het verwerken van prikkels en aanmaken van nieuwe cirkeltjes in hun hersenen. Vooral als het gezin met het kind op vakantie gaat naar een nieuwe plek, waar alles nieuw en onbekend is. Veel kinderen kunnen hier dan ook hun draai niet vinden, of pas na een paar dagen of weken. Veel ouders kiezen er dan voor hun vakantie gewoon in Nederland door te brengen, zodat het kind minder overprikkeld is en enigszins kan vasthouden aan de veiligheid van bepaalde ‘cirkeltjes’